KVK waarschuwt: schijnzelfstandigheid van zzp’ers omzeilen met BV in plaats van eenmanszaak helpt niet
De Belastingdienst controleert vanaf januari 2025 strenger op schijnzelfstandigheid bij zzp’ers. Gekeken wordt of iemand écht zelfstandig werkt of in wezen hetzelfde doet als een werknemer, weliswaar zonder sociale zekerheid. Boetes volgen pas in 2026. Intussen vinden startende zzp’ers nieuwe sluipwegen, zoals BV’s oprichten. Maar dat gaat ze niet helpen, waarschuwt de Kamer van Koophandel (KVK).
Hoe zat het ook weer met schijnzelfstandigheid?
De zogeheten zzp-wet moet voorkomen dat opdrachtgevers via schijnconstructies goedkoper uit zijn. In 2025 is er nog een overgangsjaar: er wordt al gehandhaafd op schijnzelfstandigheid, maar er worden nog geen boetes uitgedeeld aan zzp’ers. Dat gebeurt volgend jaar pas.
Door de nieuwe zzp-wet verandert het gedrag van veel zzp’ers
Vooral in de zorg zijn er veel zzp’ers actief. Daar wordt de nieuwe zzp-wet met argusogen gevolgd. Meldpunt heeft daar al aandacht aan besteed. Voorlopig valt het dus nog mee, want boetes blijven nog eventjes uit. Maar de Kamer van Koophandel (KVK) signaleert in zijn trendrapporten per kwartaal wel een nieuwe tendens.
Door de strengere aanpak verandert het gedrag van veel zzp’ers. Volgens cijfers van de KVK stopten in het tweede kwartaal van 2025 maar liefst 40.801 ondernemers, een stijging van 23 procent, vergeleken met dezelfde periode in 2024. Het aantal nieuwe ondernemers is ook afgenomen: er waren 53.799 starters, 13 procent minder dan 1 jaar eerder. Dat zegt toch wel iets over de impact van de zzp-wet.
‘Draaideurroute’ als 1 van de oplossingen
Sommige zzp’ers kiezen ervoor om te stoppen of zoeken naar andere oplossingen. Een bekende route is de ‘draaideurroute’. Daarbij werken zij niet meer als zelfstandige, maar via een detacheringsbureau of uitzendbureau. Ze behouden zo enige vrijheid, maar zijn formeel geen zzp’er meer. Dit gebeurt vooral in de zorg, waar ruim 200.000 zzp’ers actief zijn. Volgens een uitzending van Meldpunt verhoogt dit de kosten voor zorginstellingen aanzienlijk.
Oprichten van een BV is een andere oplossing voor schijnzelfstandigheid zzp’ers
Een andere, momenteel heel populaire uitweg uit het probleem is de overstap naar een besloten vennootschap (BV). In het tweede kwartaal van 2025 hebben 10.611 starters voor een BV gekozen, 21 procent meer dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar. Veel ondernemers denken dat ze met een BV de risico’s van schijnzelfstandigheid vermijden. Maar dat klopt niet, waarschuwt de KVK in het trendrapport over kwartaal 2 van 2025.
Sergej Schuurman, jurist en contentredacteur bij de KVK, legt uit op de eigen website: “Er heerst een idee dat met een BV risico’s omzeild worden als het gaat om de beoordeling bij schijnzelfstandigheid, maar dat is pertinent niet waar. Er gelden dezelfde beoordelingscriteria voor een eenmanszaak en een BV, zo mag er bijvoorbeeld ook bij een BV geen gezagsverhouding zijn tussen de opdrachtgever en de zelfstandige.”
Andere reden voor zzp’ers om toch voor een BV te gaan
Toch kan een BV fiscaal aantrekkelijk zijn voor ondernemers die een hoge winst maken. Josette Dijkhuizen, ondernemer en bijzonder hoogleraar aan Tilburg University, zegt daarover op de KVK-website dat ondernemers vaak kiezen voor zekerheid in onzekere tijden, zoals nu met grote politieke onduidelijkheid vanwege een demissionair kabinet.
Het komt ook door nieuwe regels op dit terrein, die nog niet van kracht zijn. Zo gaat de wet VBAR (verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden) pas in op 1 januari 2026. Die wet ligt nu al onder vuur door een initiatiefwetsvoorstel Zelfstandigenwet.
(Bron: KVK, De Belastingdienst, De Volkskrant, archief. Foto: Shutterstock)