Gecombineerde aanslag gemeenten komt gemiddeld boven de 1.000 euro: ‘De grondslag voor de WOZ-waarde moet anders’

Waaruit bestaan die gemeentelijke belastingen in de gecombineerde aanslag?

Even een kleine opfrisbeurt. Hoe zit het systeem van de gemeentelijke belastingen ook weer in elkaar? Simpel gezegd werkt het zo: u krijgt straks een WOZ-beschikking én de gecombineerde aanslag in 1 envelop of 1 mail. De WOZ (Waardering Onroerende Zaken) bepaalt de waarde van onroerend goed. Deze waarde is gebaseerd op taxaties en marktontwikkelingen.

De waardepeildatum is 1 januari van het jaar ervoor. De onroerendezaakbelasting (OZB) is gebaseerd op die WOZ-waarde. De andere onderdelen van de gemeentelijke belastingen zijn de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Maar die OZB weegt het zwaarst.

Wat laat de steekproef van Vereniging Eigen Huis zien voor de woonlasten?

Volgens de recente jaarlijkse steekproef van Vereniging Eigen Huis (VEH) onder 106 gemeenten (een derde van alle gemeenten in ons land) stijgen de gemeentelijke woonlasten gemiddeld met 3,9 procent. Het gemiddelde bedrag dat u moet betalen bij de gecombineerde aanslag komt gemiddeld uit op €1.001 per huishouden. Dat is voor het eerst in de geschiedenis boven de €1.000. Op de website van het WOZ-waardeloket kunt uzelf de WOZ-waarde van uw woning opzoeken.

Grootste stijgers en dalers

Gemiddeld mag die gecombineerde aanslag dan 3,9 procent gestegen zijn, maar er zijn zeker opvallende uitschieters naar boven te bespeuren. VEH stelt stijgingen van wel 10 tot 18 procent vast. In euro’s omgerekend, betekent dat extra kosten van 98 tot 189 euro.

Alphen aan den Rijn is met 18 procent de grootste stijger. Als je dan kijkt naar het bestanddeel OZB in de gecombineerde aanslag in Alphen: die stijgt zomaar met 40 procent (komt neer op ruim 130 euro meer). Maar de hoogste woonlasten betalen inwoners van Rozendaal, namelijk bijna 1.500 euro. Daarvan is 885 euro alleen al voor de OZB. Dat heeft te maken met de dure woning waarin zij wonen.

Stijging OZB en WOZ in 2026

• Gemiddelde OZB-stijging in Nederland: +4,6 procent
• Gemiddelde WOZ-waarde: ruim 415.000 euro
• Gemiddelde stijging WOZ-waarde: +9 procent

Waarom stijgen de lasten?

Volgens VEH stijgen de woonlasten omdat de gemeenten nu al voorsorteren op het zogenaamde ‘ravijnjaar’ 2028. Vanaf dat jaar krijgen gemeenten fors minder geld uit het Gemeentefonds, terwijl hun taken gelijk blijven. Daardoor dreigen tekorten en verhogen gemeenten nu al belastingen. Eerst dachten experts dat het ravijnjaar al in 2026 zou zijn, maar dat beeld hebben ze nu bijgesteld.

De bestanddelen afval- en rioolheffing uit de gecombineerde aanslag stijgen ook, met 3,7 en 3,6 procent. Maar die stijgen veel minder hard, omdat ze wettelijk alleen maar kostendekkend mogen zijn. “Was dat ook maar zo bij het bestanddeel OZB,” klagen onze melders. Ze zijn het er niet mee eens dat gemeenten de OZB gebruiken om hun begroting sluitend te krijgen voor andere belangrijke zaken zoals welzijn voor jongeren en ouderen.

Daar kan Cindy Kremer, algemeen directeur van Vereniging Eigen Huis, zich goed in vinden: “Wij zien een zorgelijke ontwikkeling van gemeentelijke lasten de komende jaren en roepen het nieuwe kabinet op met een structurele oplossing te komen. Ten eerste door voldoende geld beschikbaar te stellen voor gemeenten, zodat zij wettelijke taken zoals bijvoorbeeld jeugdzorg en Wmo goed kunnen uitvoeren zonder verdere OZB‑explosie. Huiseigenaren mogen niet de sluitpost zijn van gemeentelijke begrotingen.”

Wat zeggen onze melders over de OZB?

Melders klagen vooral over de hoogte en de subjectief bepaalde WOZ-waardes. Zij vinden dat gemeenten te veel meeliften op “krankzinnig stijgende huizenprijzen”. Sommigen spreken van misbruik van de marktsituatie en maken bezwaar tegen stijgingen van 25 tot bijna 40 procent.

Meneer Van den Berg schrijft: “De waarde van mijn woning was afgelopen jaar 28 (!) procent hoger dan vorig jaar. Ik woon nota bene ‘in de regio’. Is dit het gemiddelde percentage stijging in mijn gemeente? Die zegt dat ze zich baseren op prijzen van overeenkomstige verkochte woningen.” Ene Joop herkent de frustratie maar al te goed: “Mijn OZB was afgelopen jaar met ruim 37 procent gestegen. Ik heb inmiddels bezwaar gemaakt. Ik vind ik dat mijn gemeente misbruik maakt van de marktsituatie.”

Pleidooi voor nieuwe grondslag bepaling van de WOZ-waarde

Er zijn er zelfs bij die pleiten voor een geheel nieuwe grondslag voor de bepaling van de WOZ-waarde. Melder Willem behoort tot deze laatste groep: “De WOZ-waarde is niet exact vast te stellen. Het blijft altijd een inschatting. Als 3 à 4 makelaars hetzelfde huis taxeren, komen daar vaak 3 tot 4 verschillende bedragen uit. De waarde hangt af van wat iemand ervoor wil betalen.”

“Als een paar kopers veel geld neerleggen voor een woning, stijgt de waarde van vergelijkbare huizen in de buurt. Daardoor gaat de WOZ-waarde van een hele straat omhoog. Dat is vooral vervelend als je daar al lang woont. Bijvoorbeeld in een volkswijk, die ineens populair wordt bij rijkere kopers. De huizenprijzen stijgen weliswaar snel, maar je inkomen groeit niet mee. Toch moet je dan meer OZB betalen en krijg je ook te maken met hogere belastingen voor je eigen woning. Dat vind ik niet eerlijk. Ik zou een andere grondslag van de bepaling van de WOZ-waarde willen hebben, bijvoorbeeld op basis van het grondoppervlak. Daar moet dan wel een wetswijziging voor aan te pas komen.”

(Bron: Rijksoverheid, Waarderingskamer, WOZ-waardeloket, Vereniging Eigen Huis, archief. Foto: ANP)

Gemeentebelastingen stijgen fors: is de compensatie voor het ‘ravijnjaar’ 2026 nu al begonnen?