Gemeenten hebben steeds meer problemen met uitvoering van de Wmo
Voor acht op de tien Nederlandse gemeenten dreigt dit jaar een begrotingstekort. Dat raakt steeds vaker mensen die gebruik maken huishoudelijke hulp vanuit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo). Wachtlijsten, uren huishoudelijke hulp die verder worden teruggeschroefd of hulp die geregeld niet komt opdagen.
Afschaffing inkomensafhankelijke bijdrage
Ruim 1,1 miljoen hebben in 2019 ondersteuning ontvangen vanuit de Wmo 2015. Hieronder vallen verschillende zaken. Denk aan vervoer, woningaanpassingen, maar ook huishoudelijke hulp. Van die laatste groep hebben in dat jaar 440.000 mensen gebruik gemaakt.
Echter sinds 2019 is er een enorme extra toeloop gekomen in het aantal aanvragen. Dit komt niet alleen door de vergrijzing, maar ook doordat het Rijk in 2019 de inkomensafhankelijke bijdrage heeft geschrapt. Vanaf dat moment betaalt iedereen 19 euro per maand of je nu een laag inkomen hebt of miljonair bent. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten ziet bij alle gemeenten een groei van 80 procent als het gaat om mensen met hogere inkomens die gebruik maken van de goedkope, gemeentelijke huishoudelijke hulp.
Dat heeft volgens Wmo-jurist Kevin Wevers voor veel extra problemen gezorgd. ,,Dit raakt de meest kwetswaren. Gemeenten zaten al in financiële problemen, maar sinds deze regeling is dat alleen maar verder toegenomen.”
Korten van uren veel voorkomend probleem
Elly Tammer (73) uit Bunnik kan vanwege reuma al jaren haar huis niet meer zelf schoonhouden. Daarom krijgt mevrouw huishoudelijke hulp vanuit de Wmo. Particuliere hulp is voor haar financieel geen optie. Vóór 2015 kreeg mevrouw zes uur hulp per week, nu is dat nog 3,5 uur. Mogelijk gaat daar komend jaar ook nog een halfuur vanaf. Daarnaast belt de hulp ongeveer één keer per maand af. Wevers: ,,Helaas staat dit niet op zichzelf en zie ik dit bijna dagelijks binnenkomen.”
De gemeente Bunnik erkent dat ook zij met een begrotingstekort te maken hebben en er gesproken wordt over het mogelijk korten van hulp. Plannen moeten alleen eerst nog verder uitgewerkt worden. Pas daarna wordt besloten welke regels er exact komen en voor wie deze gaan gelden. Ook benadrukken ze het belangrijk te vinden om altijd naar de persoonlijke situatie van een inwoner te kijken bij het toewijzen van het aantal uren hulp. Mochten er daarom mensen zijn die tegen problemen aanlopen, dan komt de gemeente daar graag mee in contact.
Ook huishoudelijke hulp merkt dat de situatie nijpend is
Ook thuiszorgaanbieders merken dat de uitvoering van de Wmo nijpender wordt. In steeds kortere tijd moeten medewerkers een huis ‘schoon en leefbaar’ houden, terwijl de zorg alleen maar intensiever en complexer wordt. Stephanie Siemons (43) maakt wekelijks schoon bij mevrouw Van Rees (82) en legt uit dat je echt niet alleen maar de ‘poetshulp’ bent.
,,Je bent de oren en ogen achter de voordeur. Sommige mensen zijn eenzaam en dan mag je niet eens een koekje aannemen. Of mensen vertonen de eerste kenmerken van dementie. Dat is complexe zorg waar je niet op de minuut voor kan rekenen. Dit is onhoudbaar, er moet iets gebeuren.’’ Dat beaamt ook Jan Minartz van de overkoepelende thuiszorgorganisatie SPOT. ,,Voor het geld dat wij krijgen, kunnen we gewoon niet meer leveren.”
Wat moet er gebeuren
Zowel Wevers als Minartz pleiten voor meer geld vanuit de overheid. ,,Of stel één landelijk protocol in, waar alle gemeenten zich aan moeten houden”, aldus Wevers.
De gemeente Bunnik noemt verder als mogelijke oplossing de terugkeer van een inkomensafhankelijke bijdrage of een compensatie vanuit het Rijk.
Volgens de VNG komt er voorlopig geen compensatie voor de aanzuigende werking die er is ontstaan na de invoering van het abonnementstarief. ,,Wij broeden nu op andere maatregelen om ervoor te zorgen dat de financiën van gemeenten weer op orde komen en kwetsbare inwoners de zorg krijgen die ze verdienen.”
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Jammer is wel dat de reden waarom de inkomensafhankelijke bijdrage is afgeschaft niet wordt genoemd.
Hadden de gemeente maatwerkoplossingen geboden bij de berekeningen van de hoogte van de eigen bijdrage, dan had de overheid niet zo keihard ingegrepen. De gemeenten kozen er bewust voor om geen maatwerk te levere, terwijl dit wel was toegestaan. Gemeenten bleven kijken naar het bruto inkomen, zonder te bekijken wat de gevolgen van de opeenstapeling van zorgkosten voor hun inwoner betekende. Deze opeenstapeling van zorgkosten maakte dat veel mensen een heel laag netto besteedbaarinkomen hadden. Waar gemeenten niet naar keken, laat staan mee rekenden. De inkomensafhankelijke eigenbijdrage maakte vervolgens dat mensen onder het bestaansminimum moesten leven of zorg ging mijden.
Dat was de reden waarom de overheid ingreep. Over de wijze waarop valt ruimschoots te discussiëren en zijn nuances aan te brengen. Maar dat er ingegrepen moest worden was een feit, want gemeenten lieten dit na.
Sinds vorig jaar september heb ik huishoudelijke hulp. Niet voor 19.00 euro.
Maar voor 40 euro pm en per uur voor 2u hulp per week.
Een ruiterlongembolie zorgde ervoor dat ik met spoed hulp nodig had toen ik weer thuis een seniorenwoning, was. Een basis hulp vanuit de WMO. Geen indicatie nodig. Maar de basis is hulp voor 40 uur. Dan moet je een indicatie aanvragen.
Dat gaf problemen mijn 40u hulp was bijna voorbij. De WMO gebeld en de de stichting Pieter van Foreest die de huishoudelijke hulpen in dienst heeft. Verlengen voor weer 40uur kon niet volgens PvF. WMO gebeld indicatie of verlengen? Nee toch indicatie aanvragen al de noodzaak nog bestaat. Ik ben alleenstaand met chronische darmontsteking en nu ook snel moe en longproblemen.
Het liefst doe ik zelf mijn huishouden, alleen vergt dat veel energie. Ook voor mijn senioren woning 3kamers geen trap! Toch moet ik hetzelfde betalen als iemand met een groter huis.
Indicatie nog niet want dan kom ik op een wachtlijst van een half jaar. Dan zat ik een half jaar zonder hulp. Wat dan… toch maar zelf? Nadat de WMO met PvF overlegd hadden heb ik nu weer 40 uur basis gekregen. Ik was heel blij, toch nog samen met Ingrid de ramen lappen en opruimen van wat er al heel lang lag. Balkon en meer.
Toch even een opmerking over die 19 euro, klopt dat wel? Uit welke bron hebben jullie dat getal.? Het is veel meer.
Ook zou er beken kunnen worden of de hulp een vila met 3 verdiepingen moet schoonmaken of een senioren woning.
Per dag stofzuigen mijn hulp 3 of 4 huizen, ik vind dat te zwaar. Rijk of arm natuurlijk hebben ze beide recht op hulp. Toch een barones die woont in Wassenaar met een kanjer van een huis of een gepensioneerde hulp van de barones met 3 kamers….nee dat kan niet voor dezelfde prijs. Dhr Rutte moet dat niet beloven hij gaat daat niet over. Wel hulp voor iedereen maar op maat!
Vrgr Ien een eenzame ziel with open mind
De WMO maakt zo’n 40% uit van de gemeentelijke begroting. Het rijk verbiedt de gemeenten ‘inkomenspolitiek’ te voeren. Met als gevolg dat veel mensen met hoge inkomens gewoon hun gevraagde hulp van de gemeenten kregen. Voor mensen met lage inkomens liepen de kosten dan extra op. Maar het werken met een tarief van 19 euro waarvoor je van alles in huis kan halen doet de gemeenten nu pas echt de das om. Inmiddels krijgen meer dan 1.1 miljoen mensen wmo hulp. dat is volstrekt onhoudbaar.