Nieuwe variant van vacaturefraude duikt op via vals telefoontje: zo herkent u het
Vacaturefraude is een ‘oude bekende’ van Meldpunt, eentje die we liever niet zien. Maar hij heeft een nieuw jasje aangetrokken: in plaats van dat u er online mee te maken heeft, krijgt u ditmaal een rechtstreeks telefoontje.
Zogenaamde recruiters plegen vacaturefraude
Bent u afgelopen tijd toevallig gebeld door Indeed dat ze een leuke baan voor u hebben? Het is een nieuwe vorm van vacaturefraude. Fraudeurs doen zich voor als recruiters van vacaturewebsite Indeed en lokken u met een baan, waar u bijna niets voor hoeft te doen en toch bakken met geld mee kunt verdienen. In werkelijkheid proberen de fraudeurs uw persoonlijke gegevens en geld af te troggelen.
Vacaturefraude oude en nieuw stijl
Voorheen zochten fraudeurs nieuwe slachtoffers via nepadvertenties op vacaturewebsites of sociale media, maar tegenwoordig wachten ze niet meer tot u zelf zoekt – ze bellen gewoon op. Meldpunt en de Fraudehelpdesk krijgen er steeds meer meldingen over. Onder andere van Clemens van den Bergh (77) die maar liefst 3 keer is gebeld door zogenaamd Indeed door 3 verschillende Nederlandse 06-nummers, ondanks dat hij in het Bel-me-niet register staat.
Hoe werkt telefonische vacaturefraude?
Wanneer u opneemt speelt er gelijk een bandje af. Een robotstem zegt: “Ik ben van de HR-afdeling van Indeed en ik wil met u praten over een baan. Voeg mij alstublieft toe op WhatsApp.” Indeed is een bekende vacaturewebsite, maar deze oproep komt niet echt van hen. Als u de instructie opvolgt en de fraudeur toevoegt op WhatsApp, krijgt u meer informatie over de baan.
Makkelijk werk, veel geld
Vaak blijkt het bij vacaturefraude te gaan om een thuiswerkvacature, waarbij u veel geld kunt verdienen voor minimaal werk, zegt de Fraudehelpdesk. De fraudeurs spelen in op werkzoekenden met aantrekkelijke voorwaarden zoals flexibele uren, bonussen en u mag altijd thuiswerken. Voor het geld heeft u slechts een computer en internet nodig. Ze vragen bijvoorbeeld of u reviews (recensies) wilt schrijven of bedrijven wilt beoordelen.
Eerst betalen
Hier zit het addertje onder het gras: om uw werkzaamheden uit te kunnen voeren en geld te verdienen, moet u eerst geld overmaken naar de recruiter om te laten zien dat u betrouwbaar bent. Of het gaat zogenaamd om de werkmaterialen, die u gaat krijgen. Er wordt beloofd dat u dit geld met flinke winst terugkrijgt als u voldoende taken heeft gedaan. In het begin ontvangt u misschien echt een kleine betaling, maar al snel krijgt u te horen dat u niet genoeg hebt gedaan. U moet zelfs extra geld overmaken om een boete te voorkomen of om uw werk te blijven doen. Vacaturefraude uit het boekje.
Sommige oplichters gaan nog een stap verder. Ze zeggen dat u een groot tegoed hebt opgebouwd, maar als u dit wilt laten uitbetalen, zijn er plotseling allerlei redenen waarom dit niet kan. U moet dan nog meer geld betalen om het tegoed te krijgen. De Fraudehelpdesk zegt: in alle gevallen betaalt u, maar krijgt u nooit iets terug.
Gegevens zijn goud waard
Geld kwijtraken is natuurlijk heel vervelend, maar ook uw gegevens doorgeven aan de fraudeurs kan grote gevolgen hebben. Uw persoonlijke gegevens zijn goudgeld waard. De fraudeurs kunnen daarmee namelijk uw identiteit stelen, abonnementen afsluiten op uw naam en leningen. Ook kunnen ze bankrekeningen openen of zelfs huurcontracten aangaan. Vacaturefraude kan dus een lange adem hebben.
Vacaturefraude herkennen
Als u ongevraagd wordt benaderd met werkaanbod, ga er dan niet op in en betaal nooit geld om ergens te mogen werken. Het echte Indeed waarschuwt op zijn site ook voor vacaturefraude. Als u werkzoekende bent en websites en social media gebruikt om een baan te vinden, let dan op het volgende:
- Controleer de contactgegevens van de werkgever: betrouwbare bedrijven communiceren meestal via een zakelijk e-mailadres, zoals info@bedrijf.nl. Oplichters gebruiken soms e-mailadressen die net echt lijken, bijvoorbeeld lnfo@bedrijf.nl (waarbij de ‘i’ een kleine letter ‘L’ is) of bedrijf@yahoo.com.
- Vage bedrijfsinformatie: als er geen duidelijke bedrijfsnaam, locatie of contactgegevens worden gegeven, is dit een rode vlag.
- Wees extra voorzichtig bij vacatures die te mooi klinken om waar te zijn: hoge salarissen, extreme flexibiliteit en bonussen zijn rode vlaggen. Vraag na of het om een echte loondienstfunctie gaat en of er een fysiek kantoor is.
- Heb niet alleen contact via e-mail of chat: dring aan op een fysiek gesprek of via videobellen en deel nooit zomaar persoonlijke gegevens.
- Slechte taal en grammatica: let op slecht geschreven of vertaalde berichten. Met de opkomst van AI-tools zoals ChatGPT wordt het steeds moeilijker om nepvacatures te herkennen, maar ook die teksten zijn te herkennen. Het zijn vaak onpersoonlijke aanspreekvormen en heel algemene, vage berichten.
- Betaal nooit vooraf en accepteer geen betalingen voordat u werk heeft uitgevoerd: soms nemen fraudeurs u direct aan en laten ze u taken uitvoeren waarvoor ze uw persoonlijke gegevens nodig hebben en u voor ‘werkmaterialen’ laten betalen.
Wat kunt u doen?
Bent u ongevraagd gebeld en vertrouwt u het niet? Meld deze vacaturefraude dan bij de Fraudehelpdesk of de Autoriteit Consument & Markt (ACM).
(Bron: Fraudehelpdesk, ACM, Indeed, Wie heeft mij gebeld?, archief. Foto: Shutterstock)
Miranda werd slachtoffer van identiteitsfraude: ‘Het was helemaal mis’