Laatste analoge energiemeters maken plaats voor digitale of slimme meter: wat moet u hierover weten?
Heeft u nog een analoge energiemeter in uw meterkast, ook wel ferraris- of draaischijfmeter genoemd? De kans dat u deze vraag met ‘ja’ kunt beantwoorden, wordt de komende jaren steeds kleiner. Want er komt een nieuwe Energiewet, dus de analoge energiemeters worden vervangen door een slimme of digitale meter. Hoe zit het precies?
Einde van een energietijdperk: waarom worden de analoge meters vervangen?
De vervangingsronde van de analoge energiemeters heeft te maken met 2 maatregelen die in de komende jaren doorgevoerd worden. Ten eerste komt er per 1 januari 2026 dus een nieuwe Energiewet, die de huidige wetgeving uit 1998 vervangt. “Onze energievoorziening is niet meer te vergelijken met die van 20 jaar geleden, maar veel regelgeving stamt nog wel uit die tijd”, aldus toenmalig energieminister Rob Jetten in juni 2024, toen de Energiewet door de Tweede Kamer is gekomen. Inmiddels heeft ook de Eerste Kamer voor deze wet gestemd. De nieuwe Energiewet moet – simpel gezegd – dus zorgen voor een eigentijdse regelgeving op de snel veranderende energiemarkt.
Het vervangen van de analoge energiemeters is één van de maatregelen die bij deze nieuwe wetgeving hoort. Want netbeheerders hebben meer inzicht in ons energieverbruik nodig, nu het stroomnet steeds voller wordt. ‘Door de digitale meter kunnen netbeheerders zien in welke gebieden mensen veel stroom gebruiken. Daar kunnen ze stroomkabels verbeteren en voorkomen dat de stroom uitvalt. Zo gaan we als land veel slimmer om met beschikbare energie’, legt de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI) uit.
Daarnaast is er een tweede factor, namelijk de afschaffing van de salderingsregeling voor zonnepaneelbezitters. Dat gebeurt op 1 januari 2027 met onmiddellijke ingang, dus zonder afbouw of overgangsperiode. Steeds meer energieleveranciers vragen bovendien terugleverkosten, als u overtollige zonne-energie weer aan het net levert. Daardoor hebben leveranciers inzicht in uw energiemeter nodig, wat niet mogelijk is met analoge meters.
Hoeveel analoge energiemeters worden vervangen?
Volgens cijfers van Netbeheer Nederland zijn er in 2025 nog zo’n 535.000 Nederlandse huishoudens met een analoge energiemeter in de meterkast. Maar na 2026 zal dat aantal flink terug gaan lopen. Het is nu al niet meer mogelijk om een nieuwe draaischijfmeter te krijgen, als uw oude meter bijvoorbeeld kapot is. Deze exemplaren zijn verouderd en worden al niet meer geproduceerd. En binnenkort gaan de netbeheerders dus ook proactief de bestaande analoge meters vervangen. Heeft u nog een draaischijfmeter én zonnepanelen? Nu draait uw meter nog terug zodra u zelf opgewekte energie teruglevert, maar dat is binnenkort verleden tijd.
Wanneer worden de analoge energiemeters vervangen?
Hoe gaat het nu verder? U krijgt bericht van uw netbeheerder over de vervanging van de energiemeter in uw meterkast. Dat gebeurt waarschijnlijk in de loop van 2026. U heeft de keuze tussen een digitale en slimme meter. Maar als u gebruikmaakt van stads- of blokverwarming, bent u verplicht om een slimme meter af te nemen, al kunt u wel instellen dat deze slimme meter niet op afstand uitgelezen kan worden. Maar vanaf 1 januari 2026 is het niet meer toegestaan om de vervanging van uw analoge meter te weigeren, net als in België. Doet u dat wel, dan komt dat u mogelijk op een boete te staan.
U krijgt een digitale of een slimme meter: wat zijn de verschillen?
U ruilt uw analoge meter dus in voor een digitaal exemplaar of voor een slimme meter. Wat is precies het verschil hiertussen? Een digitale meter zit eigenlijk tussen de analoge en de slimme meter in. Want zo’n digitale meter heeft geen ingebouwd geheugen en kan niet met het internet verbonden worden, net als een draaischijfmeter. Deze digitale meter is dus niet op afstand uit te lezen, de meterstanden moeten alsnog handmatig doorgegeven worden.
Eigenlijk zijn er maar 2 verschillen tussen de ouderwetse analoge energiemeters en de digitale meters. Ten eerste: de digitale meter heeft een elektronisch display waarop de meterstanden staan, in plaats van een draaischijf met daarboven een reeks cijfertjes. En ten tweede: een digitale meter geeft uw energieleverancier inzicht in de zonne-energie die u teruglevert.
De slimme meter dan? Die is weer een stuk geavanceerder dan de digitale meter. Want deze slimme meter kan automatisch de meterstanden doorsturen, zodat u elke maand een overzicht van uw exacte gas- en/of stroomverbruik heeft. En wilt u een dynamisch energiecontract afsluiten, dan kan dat alleen als u thuis een slimme meter heeft. Op de website van de RDI kunt u meer lezen over de verschillen tussen analoge, digitale en slimme meters. Hoe het gesteld is met de privacy van slimme meters, legt Rijksoverheid uit.
Moet u betalen voor uw nieuwe meter?
Normaal gesproken is de vervanging van de analoge energiemeters in uw meterkast kosteloos. Als u kiest voor een digitale meter, is dat inderdaad gratis. Maar wordt er een slimme meter geplaatst, dan kunnen er heel soms toch nog kosten gerekend worden. Dat is bijvoorbeeld het geval als u zo’n slimme meter eerder nog geweigerd heeft, zoals de Autoriteit Consument & Markt (ACM) uitlegt.
Wat als juist uw slimme meter verouderd is?
En over slimme meters gesproken… Als u juist al jarenlang zo’n slim apparaat van de eerste generaties in de meterkast heeft, dan moet deze mogelijk ook vervangen worden. Netbeheer Nederland is nog tot 2029 bezig met het vervangen van 2,5 miljoen verouderde slimme meters. Onze collega’s van MAX Vandaag geven meer uitleg over deze operatie.
(Bron: MAX Vandaag, Rijksinspectie Digitale Infrastructuur, De Telegraaf, De Limburger, VRT, Enexis, Vereniging Nederlandse Gemeenten, ANP, Rijksoverheid, Energievergelijk.nl, ACM ConsuWijzer. Foto: Shutterstock)
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Dus als ik het goed heb begrepen hoef ik mijn huidige electrische [domme] energiemeter niet vervangen te worden voor een Slimmemeter maar hoe zit het dan met een gasmeter deze is nog geen jaar geleden vervangen en is ook geen slimmemeter.
Dat je met een app of door emails etc. je verbruik komt te weten is voor mij geen punt want dat houd ikzelf al 45 jaar bij, daar hoef ik geen slimmemeter voor te hebben.
Ik vind het prima, een digitale meter, maar zijn we dan eindelijk af van dat gezeur met meterstanden die niet kloppen? En je alleen maar op hoge kosten jagen? Dat was de reden dat ik, en vele anderen geweigerd hebben. Ik heb daar eneco al vaker op gewezen, maar dat konden ze niet garanderen. Dit is gewoon ordinaire oplichting door de energie maatschappijen. Ze kunnen natuurlijk ook zeggen, als u al jarenlang hetzelfde verbruik hebt, zullen we een sterke afwijking eerst met u gaan bespreken, en uitzoeken. Maar dat doen ze niet. Alleen maar geld halen!!! Ik vind dit immoreel. En de overheid werkt er nog aan mee ook.
Het is dus ook zo, dat de netbeheerders, de meters kunnen blokkeren.
Allemaal leuk, maar hoe zit dat met zorgwoningen die een oude meter hebben maar door een zorgorganisatie bijgehouden wordt? De bewoners betalen per woning een bepaald bedrag voor gas en stroom, dat wordt eind van het jaar samen gedeeld, hopelijk kan dat met een slimme meter niet meer en betaalj wat je werkelijk verbruikt?
Allemaal leuk die verhalen over e slimme meter, maar vergeet niet, uit onderzoek is gebleken dat deze niet allemaal goed zijn en sommige lekkage vertonen, met als gevolg , meer gas/of elektrisch, verbruik, dat je dan maar moet aantonen als dit niet zo is. Het gaat dan om de laatste twee jaar.
En je krijgt echt niet de beste, het moet weer zo goedkoop mogelijk. Bekijk de test op wat is de beste slimme meter, vraag uw leverancier dat u die geplaatst krijgt i.p.v.. de goedkopere versie.
Ik vind dat er helemaal niks mis is als je eenmaal per jaar de meterstanden moet doorgeven. Elke maand een mail hoeveel je hebt verbruikt, kun je opvangen door zelf elke maand de meterstanden te vergelijken.
Wat er gaande is in Europa, is dat de instanties alle controle over je willen hebben en dat is er al heel veel, dus probeer niet alles jezelf weg te geven. Houd zelf de regie !