Bore-out, het verveelde broertje van de burn-out, stijgt explosief: zoek uitdaging
Als verveling de kop opsteekt op uw werk, kan dat even ingrijpend zijn als de uitputting door te veel of te zwaar werk. Met de zogenaamde bore-out is de tegenhanger van de burn-out genoemd. Arbo Unie ziet een explosieve stijging aan verzuimdagen door dit fenomeen: meer dan een vervijfvoudiging in 4 jaar.
Wat is een bore-out?
Al eerder bericht Meldpunt over de bore-out, die zich voornamelijk bij veel jonge werknemers (‘generatie Z’) voordoet, zij het zeker niet exclusief. Ook oudere werknemers kunnen zich doodvervelen op hun werk, als ze zich onvoldoende uitgedaagd voelen. De vergelijking met de burn-out, namelijk vermoeidheid en stress gaat volledig op. Waar het bij de burn-out om overbelasting gaat, daar draait het bij bore-out juist om (cognitieve) onderbelasting.
Test voor bore-out
Er zijn vele publicaties verschenen over het onderwerp. Expert op dit gebied is Wilmar Schaufeli, hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie aan de Universiteit Utrecht en Leuven. Er bestaan verschillende tests om een bore-out vast te stellen. Schaufeli heeft samen met Gaby Reijseger de Dutch Boredom Scale (DUBS) ontwikkeld. Deze test meet de mate van verveling en onderprikkeling op het werk.
Verstopgedrag van de verveelde medewerker
Titels van mediapublicaties over dit thema bij onze zuiderburen spreken boekdelen. Zo kopt het weekblad Humo in mei 2025: ‘Mensen die het luidst verkondigen dat ze druk bezig zijn, zijn meestal de grootste luieriken’: Helft van de Belgen doet aan schijnwerken. Het doen alsof de werker het druk heeft met papierwerk is een symptoom van task masking. Achter een masker van concentratie gaat een dodelijk verveelde persoon schuil.
Alsof dat het onderwerp al niet genoeg belicht, doen de collega’s van dagblad De Morgen in dezelfde periode het nog eens dunnetjes over: Doet u ook weleens alsof u hard werkt? ‘Om mijn werk draaglijk te maken, deed ik elke dag een dutje op de wc’. Of deze: ‘Ik zit op kantoor met mijn rug naar het raam zodat ik spelletjes kan spelen’: zij doen alsof ze hard werken.
Alle gekheid op een stokje, maar het is een serieus probleem. Volgens de laatste cijfers van Arbo Unie is bore-out op de Nederlandse werkvloer in de periode van 2021-2024 meer dan vervijfvoudigd. In percentages uitgedrukt is dat een verschil van +400 procent in vergelijking met het eerste meetjaar. Laten we hieronder de laatste cijfers eens nader bekijken.
Nieuwe cijfers over bore-out volgens Arbo Unie
De data die Arbo Unie hanteert, komen van onderzoek van arbodiensten ArboNed en HumanCapitalCare.
| Aspect | Cijfer / Toename | Periode / Toelichting |
|---|---|---|
| Verzuimdagen door bore-out | Meer dan 5,5 x zoveel | In 2024 t.o.v. 2021 |
| Verzuimdagen door burn-out | +28 procent | In 2024 t.o.v. 2021 |
| Aantal verzuimgevallen door bore-out | Verdubbeling | In 2024 t.o.v. 2023 |
| Aantal verzuimdagen door bore-out | Ruime verdubbeling (factor 2,5) | In 2024 t.o.v. 2023 |
| Seizoenspatroon | Meeste gevallen in 4e kwartaal | Ieder jaar |
Is het een ziekte? Of is het wat anders?
De cijfers hierboven liegen er niet om. Bedrijfsartsen van Arbo Unie zeggen dat het medewerkers die aan een bore-out lijden, ontbreekt aan uitdaging of voldoening. Verborgen talenten worden niet aangesproken. Opvallend is dat de meeste verzuimgevallen in het vierde kwartaal van het jaar worden geregistreerd.
Corné Roelen, bedrijfsarts bij Arbo Unie en bijzonder hoogleraar bedrijfsgeneeskunde gaat op de website van deze organisatie in op de vraag of het een ziekte is: “Ik merk in mijn spreekkamer ook vaker dat mensen met psychische klachten weinig uitdaging vinden in werk. Als je maar lang genoeg dingen doet die je niet leuk vindt, komen klachten vanzelf. Het is de vraag of dat een ziekte is. Dat is niet iets wat met een psychologische behandeling beter wordt. Mensen moeten dan eigen keuzes maken.”
Zijn collega Jan van den Hoogen, strategisch arbeids- en organisatiekundige bij Arbo Unie vult hem aan: “We zien dat bedrijven en organisaties, bijvoorbeeld in de zakelijke dienstverlening, veelvuldig jonge mensen werven die tegen een goed salaris relatief eenvoudige werkzaamheden uitvoeren. Wanneer die werknemers dat lang doen, wordt werk saai en ligt verloop of bore-out op de loer. De kans op verloop verdubbelt wanneer inhoudelijke uitdaging in werk ontbreekt. Die inhoudelijke uitdaging is immers ook een bron van energie.”
Oplossing: breng uw talenten in kaart
Een loopbaancoach als Marjon Tjepkema pleit in AD (28 mei 2025 ) ervoor dat medewerkers hun talenten en wensen goed in kaart brengen. Passen die wel bij hun huidige baan? Zo niet, dan is het volgens Tjepkema de hoogste tijd om een nieuwe baan te zoeken: “Zodra iemand werk vindt dat bij hem of haar past, spreken we niet meer van een bore-out.”
(Bron: Arbo Unie, Universiteit Utrecht en Leuven, AD, Tubantia, Humo, De Morgen, archief. Foto: Shutterstock)