Whatsapp-fraude blijft toenemen. Politie waarschuwt opnieuw

Geraffineerd

In de media waarschuwen ze al jaren voor deze slinkse truc. Op geraffineerde wijze maken oplichters nog steeds dagelijks tienduizenden euro’s buit. Er zijn verschillende varianten in omloop, waar we voor moeten oppassen. Zo komt de Whatsapp-fraude, ook wel vriend-in-nood-fraude genoemd, vandaag de dag nog steeds veelvuldig voor.

Criminelen spelen echter ook vaak in op de actualiteit. Als de overheid over een tegemoetkoming in de energieprijzen praat, dan ziet u dat fraudeurs een nepmail versturen. Daarin staat dan dat u dat bedrag vast kunt aanvragen. De gegevens die u invult, komen echter in handen van die gewetenloze oplichters. Ook ziet de politie dat er valse webwinkels zijn gestart die goedkoop brandhout te koop aanbieden. Na betaling ontvangt u echter niks. We moeten bij alles dus eigenlijk alert zijn.

Gewetenloze crimineel uit op uw geld

Bij de vriend-in-nood-fraude ontvangt u een appje van een bekende. In het bericht staat dat diegene een ander nummer heeft. Het oude nummer mag u dan zogenaamd verwijderen. Als u reageert op de appjes, komt redelijk snel het verzoek aan u om een rekening te betalen. En dan moeten alle alarmbellen afgaan. Want u appt niet met die bekende, maar met een gewetenloze fraudeur, die uw geld wilt.

Nieuw element in de fraude

Nieuw is dat het slachtoffer, dagen nadat ze het geld kwijt zijn geraakt, ineens een belletje krijgt van de fraudeafdeling van hun bank. Ze willen helpen het geld terug te halen, maar dan moet het slachtoffer wel even inloggen bij de bank. Het klinkt hoopvol, maar ook hier is de oplichter weer in actie. Die doet een verwoede poging opnieuw geld buit te maken. Een medewerker van de bank zal u nooit vragen om in te loggen op uw bankrekening en vertrouwelijke gegevens met hen te delen.

Deze trucs overkomen Inge en Nicole. Ze denken met hun kind te appen, maar niets is minder waar. Nadat ze beide geld overmaken om hun kind op dat moment te helpen, komen ze erachter dat het niet hun kind is, maar een oplichter.

3.000 euro schade per slachtoffer

Inge en Nicole zijn zeker niet de enige slachtoffers. Whatsapp-fraude is de politie een doorn in het oog. De laatste maanden wordt er landelijk tussen de 320 tot 500 keer per maand melding of aangifte gedaan. Soms hebben deze slachtoffers de oplichtingstruc door, maar helaas wordt 60 procent nog steeds opgelicht. Gemiddeld maken de oplichters per slachtoffer 3.000 euro buit. Dat bedrag ligt hoger dan voorgaande jaren. De slachtoffers zijn vaak 50 jaar en ouder, maar ook jongere mensen krijgen ermee te maken.

Uit de meldingen en aangiften blijkt dat vrouwen iets vaker slachtoffer zijn dan mannen. Uit onderzoek van de Haagse Hogeschool blijkt dat 15,2 procent van de Nederlandse volwassenen in de afgelopen 12 maanden een poging tot Whatsapp-fraude meemaakte.

Persoonsgegevens slachtoffer online te koop

Een speciaal cyberteam van de politie heeft alle aangiften van Whatsapp-fraude in onderzoek. Hieruit blijkt dat de gegevens van de slachtoffers eerder zijn buitgemaakt bij een datalek van een ander bedrijf. Voor grof geld verhandelen de oplichters deze data op het darkweb. Via anonieme simkaarten leggen ze daarna contact met het slachtoffer. Ook versturen ze met speciale computerprogramma’s honderden appjes tegelijkertijd, in de hoop dat er mensen reageren.

Geldezels

Het geld dat een slachtoffer overmaakt, komt op de rekening van een geldezel terecht. Ook deze mensen zijn vaak online geronseld om tijdelijk hun rekening ter beschikking te stellen. De politie pakt deze geldezels aan, zij hebben zich immers laten lenen voor fraude. Door onderzoek te doen naar deze fraude, kan de politie daders opsporen en aanhouden. Helaas blijft Whatsapp-fraude populair en is het tij niet te keren. We moeten dus alert zijn als we een verdacht appje krijgen van een bekende via een ander nummer dan in onze contactenlijst staat.

Laat je niet neppen bij het appen

Om mensen alert te maken, is de politie een preventiecampagne gestart. “Laat je niet neppen bij het appen,” luidt de slogan. Het nummer Heb je even voor mij van Frans Bauer is hiervoor de inspiratie. De zanger heeft belangeloos meegewerkt aan een aantal reclamespots. Daarin wordt een grap uitgehaald zoals in Bananasplit, het tv-programma dat Bauer presenteerde. Hij trapt in de grap, maar als zijn zoon hem vervolgens appt om een bedrag over te maken, dan laat hij zich niet neppen.

Politie, Fraudehelpdesk en andere instanties werken veelvuldig samen om mensen te waarschuwen voor alle vormen van fraude. Maar we kunnen zelf ook veel doen om te voorkomen dat we opgelicht worden. Let goed op wat u ontvangt. Krijgt u een mail waaraan u twijfelt, kijk dan naar het mailadres. Is deze afkomstig van die instantie? Moet u op een link klikken? Kijk dan goed wat de URL is.

Wees altijd alert

Belt uw bank u over een verdachte overboeking? Wees dan alert. Uw bank zal u namelijk nooit om uw pincode vragen. En ook vraagt uw bank u nooit om transacties te accorderen met uw betaalkastje. Verbreek de verbinding en bel zélf uw bank. Dit geldt ook voor dat ene appje van die bekende. Maak nooit zomaar geld over. Maar bel die persoon op het nummer dat al bij u bekend was en vraag of het klopt dat er een nieuw nummer is. Door zelf alert te zijn, en er in uw omgeving over te praten, is een hoop financieel leed te voorkomen.

Schaamte is groot bij slachtoffers cybercrime

Toch merkt de Fraudehelpdesk dat slachtoffers van oplichting zich schamen om in hun omgeving te vertellen dat ze opgelicht zijn. Men wordt vaak uitgemaakt voor dom als ze vertellen dat ze geld kwijt zijn. En dat is onterecht, zegt directeur Marloes Kolthof in de uitzending van Meldpunt. Daarom is de Fraudehelpdesk een online voorlichtingscampagne gestart om slachtoffers en hun omgeving bewust te maken dat fraude nooit de schuld van het slachtoffer is. Gevoelens van schuld en schaamte zijn normaal, maar niet terecht. Er zijn verschillende mogelijkheden voor hulp en advies na fraude. Slachtofferhulp Nederland en de Fraudehelpdesk helpen gedupeerden graag verder.

Twijfelt u?

Twijfelt u over een appje of mail die u ontvangen heeft, vraag dan een ander om hulp. Dat kan de politie of de Fraudehelpdesk zijn, maar ook een bekende uit uw omgeving. Maak in ieder geval nooit zomaar geld over als iemand daar om vraagt.