Signal vs WhatsApp: heel veel overstappers, maar ook veel blijvers, die allebei gebruiken
Begin dit jaar is er ineens een hoop gedoe over onveiligheid op WhatsApp en gebrekkige privacy, wat krachtig wordt weersproken door moederbedrijf Meta. Voor vele gebruikers is het niettemin een seintje om over te stappen op Signal. Onderzoek door Newcom signaleert ‘beweging in de markt’, maar de meesten die naar Signal zijn gegaan, zijn daarnaast ook WhatsAppers gebleven.
Wat is het verhaal achter de overgang van WhatsApp naar Signal?
Steeds meer mensen stappen in de eerste maanden van 2025 over van berichtendienst WhatsApp naar Signal. Dat doen ze vanwege de ophef die is ontstaan over privacy en veiligheid. Er ontstaat een wantrouwen met betrekking tot de macht van techreuzen als Meta, moederbedrijf van Facebook, Instagram en ook WhatsApp.
Dat bedrijf verzamelt metadata van gebruikers en gebruikt die voor advertentieprofielen, zo luidt het bezwaar. Signal doet dat niet en is een non-profitdienst. Die is opgericht door de oorspronkelijke bedenkers van WhatsApp, die spijt hebben van de verkoop aan Meta. Maar Meta nuanceert in de media, ook tegenover Meldpunt, dit negatieve beeld dat van hen bestaat.
Volgens internetwaakhond Bits of Freedom gebruiken veel mensen beide apps naast elkaar, omdat ze hun contacten op WhatsApp niet willen missen. Bits of Freedom raadt tegenover Meldpunt daarom een geleidelijke overstap aan.
Wat is de stand van zaken rond Signal nu?
De overstap van WhatsApp naar Signal moet niet overdreven worden. Dat is de voor de hand liggende conclusie na het lezen van het onderzoek van Newcom over het gebruik van deze 2 diensten. Enerzijds is het gebruik van chatapp Signal in Nederland sterk gegroeid, anderzijds blijft WhatsApp tegelijkertijd veruit de populairste berichtenapp.
Belangrijkste cijfers uit het onderzoek
Onderzoeksbureau Newcom geeft aan dat het onderzoek is uitgevoerd onder een representatief panel van ruim 1.500 Nederlanders van 15 jaar en ouder. De groei van Signal is onomstreden, maar het is nu ook weer niet zo dat WhatsApp veel schade heeft geleden. Sterker nog: ook daar is sprake van enige, zij het matige groei in de eerste helft van 2025. Signal blijkt vooral populair bij ‘theoretisch opgeleiden’ van 45 tot 60 jaar.
Signal
- Aantal gebruikers is verdubbeld tot 1,8 miljoen in eerste helft 2025.
- Groeit met ruim 900.000 gebruikers.
- Slechts 1 procent van de gebruikers stapt écht over en verwijdert WhatsApp.
- 98 procent van de Signal-gebruikers gebruikt WhatsApp ook.
- 700.000 nieuwe gebruikers gebruiken het na een tijdje al niet meer.
- Ongeveer 330.000 mensen hebben Signal alweer verwijderd en hun account opgezegd (ruim 30 procent).
- Staat nog altijd op nummer 1 in Nederland bij social platforms, met 13,7 miljoen gebruikers.
- Krijgt er 200.000 nieuwe gebruikers bij in eerste helft 2025.
- Slechts 0,5 procent (ongeveer 90.000 mensen) verwijdert WhatsApp daadwerkelijk.
- Wordt nog steeds gebruikt door bijna iedereen, óók naast Signal.
WhatsApp blijft dominant
Volgens het onderzoek is WhatsApp nog altijd zéér dominant in de samenleving. Mensen stappen soms dan wel over naar Signal, maar doen WhatsApp zelden écht weg. Want daar zitten zoals gezegd hun contacten. Newcom-directeur Neil van der Veer bevestigt tegenover Meldpunt nogmaals dat beeld dat “Signal op geen enkele manier WhatsApp bedreigt.”
“Er blijft altijd dat sociologische aspect,” analyseert van der Veer. “Gemiddeld zit de Nederlander op 4 verschillende sociale platforms. Willen we er nóg 1 bij? We hebben het allemaal al zo druk. En dit soort zaken moet ook nog concurreren met streamingdiensten.”
Newcom voert een dergelijk onderzoek naar het gebruik van sociale platforms nu al 15 jaar uit. Van der Veer zegt dat ze daarbij al 12 jaar het vertrouwen in die platforms meten. “Dat is al jaren laag. Het zit altijd tussen de 10-15 procent. Maar kennelijk zetten we dat wantrouwen niet om in daden en blijven we ze trouw, want we zijn allemaal verslaafd aan zulke platforms. We nemen daarom niet echt afscheid van WhatsApp. Noem het fomo (fear of missing out, de vrees om iets te missen). Je bent daar, waar je netwerk is.”
Andere platforms in beeld
Het onderzoek van Newcom meet ook andere sociale media, waaronder X (voorheen Twitter). Dat leidt een verlies van 400.000 gebruikers in 6 maanden tijd. Er zijn nu nog 2,3 miljoen gebruikers in Nederland. Redenen voor vertrek zijn vooral op inhoudelijke gronden: de afhakers vinden andere platformen leuker, ze hebben er geen veilig gevoel bij en ze zien te veel nepnieuws. Alternatieven op dit terrein als BlueSky en Truth Social zijn ook onderzocht, maar het gebruik is (nog) te marginaal om er diepgaande conclusies aan te verbinden.
EU over WhatsApp en Signal
De EU zou het liefst zien dat berichtenapps zoals WhatsApp en Signal onderling zouden samenwerken (interoperabiliteit), zodat gebruikers vrijer kunnen kiezen en heen en weer kunnen gaan tussen de 2. Vergelijk dat hoe het met e-mails gaat. Daar maakt het niet uit bij welke berichtenservice de gebruiker zit: iedereen is bereikbaar. Elke gebruiker kan van het ene mailadres naar het andere mails versturen, ongeacht de aanbieder waar het abonnement loopt. Maar vanwege de grote verschillen in privacybeleid tussen WhatsApp en Signal zal dat volgens kenners niet zo snel van de grond komen.
(Bron: Newcom, NOS, EU, archief. Foto: Shutterstock)