Afval te vroeg of te laat buiten zetten of naast de volle container: dit kunt u verwachten

Regels en hoge boetes tegen naastplaatsingen voor vuil naast de container

Meldpunt krijgt regelmatig meldingen over huisvuil of grofvuil naast de vuilcontainer, zoals deze anonieme: “In Zwanenburg staan bij de brengparkjes ondergrondse containers voor glas, papier en plastic. Toch wordt er vaak grofvuil en huisvuil naast gezet. Omwonenden vragen om camera’s, maar dat mag niet vanwege privacy. Handhaving zoekt ook niet in afval naar adressen. De gemeente ruimt de troep op, maar zo blijft het probleem. Beter is om overtreders direct een flinke boete te geven.”

In allerlei plaatselijke verordeningen wordt het ophalen van uw huisvuil geregeld. Daarin is in heel het land een rode lijn te ontdekken waarin onder andere staat dat zogenaamde ‘naastplaatsingen’ niet meer getolereerd worden. Dat is een deftig woord voor het neerzetten van vuilniszakken of grof vuil naast de volle container. Wie de plaatselijke regelingen eens goed bekijkt, ziet dat de boetes niet mals zijn. Gemiddeld bedragen die zo’n 100 euro per overtreding. Gewoon vuilnis op straat gooien wordt nog zwaarder beboet, gemiddeld met 150 euro. U kunt u dus maar beter aan de regels houden.

Overal is het ophalen van afval een beetje anders geregeld

In het hele land is het ophalen van afval, de verwerking ervan en eventuele afvalscheiding een tikkeltje anders geregeld. Bepaalde gemeentes halen vuilniszakken nog op een vaste dag op. In de hoofdstad met zijn vele deelgemeenten geschiedt dat nog zo. Maar lang niet overal. Ook de ondergrondse afvalcontainer komt veel voor. Die ziet u in de meeste grote steden.

Veel gemeenten werken ook met containers (verschillende voor restafval, glas en GFT-afval) die de burgers zelf op een vaste dag aan de straat moeten zetten. Wat ook gebeurt is dat vuilniszakken op een vast tijdstip aan een paal worden opgehangen, zodat ratten er niet bij kunnen. Al die verschillen zijn in feite marginaal. Wat ze allemaal delen, is dat er vaste tijdstippen en plekken zijn om afval te plaatsen.

Waarom zetten mensen hun afval verkeerd neer?

Bewoners nemen niet graag hun stinkende (GFT) huisvuil weer terug naar huis, als de container vol blijkt te zijn. Niet iedereen beschikt ook over een schuurtje. Voor veel gemeentes is niets doen geen optie, dus halen ze het vuil maar weer op. Vaak willen ze dat de goeden niet onder de kwaden lijden. Daarbij is voor mensen die onze taal niet machtig zijn, zoals Oost-Europese arbeidsmigranten, ons afvalsysteem niet duidelijk. Op het gebied van communicatie valt er nog een hoop te winnen.

Wat gebeurt er als u uw afval verkeerd aanbiedt?

Biedt u uw afval verkeerd aan, dan zal u als u pech heeft dat gauw gaan merken. Want veel gemeenten werken met boa’s, die de verkeerd geplaatste vuilniszakken even openen en leegooien om de inhoud nauwlettend te checken. Vinden ze een adres op een oude envelop, dan is de overtreder nog niet jarig. Meestal krijgt deze ofwel een bezoekje van de boa aan de deur voor een kort corrigerend gesprekje met uitleg of er valt een kaartje door de brievenbus. Ook krijgt deze de kans om nog een schriftelijke uitleg te mailen, waarin het waarom van de overtreding staat . Daarna volgt dan een boete als de uitleg niet geaccepteerd wordt. Bezwaar maken is overal mogelijk.

De Gemeente Den Haag is bijzonder specifiek in zijn afvalregeling. Die laat aan duidelijkheid niets te wensen over.

U mag uw huisvuil niet:

• te vroeg buiten zetten: voor 22.00 uur de dag voor de ophaaldag
• te laat buiten zetten: na 7.45 uur op de ophaaldag
• op of naast een container zetten
• ergens anders neerzetten dan aan de rand van de stoep of op de aangewezen huisvuilplaats
• zonder afspraak grofvuil op straat zetten

Wie op heterdaad wordt betrapt, krijgt in de hofstad direct een boete. Den Haag wil per se die ‘mooie stad achter de duinen’ blijven. Daar doet het geen concessies aan. Deze gemeente laat er geen gras over groeien. De boete bedraagt het dubbele van wat die elders is: 199,57 euro per overtreding.

Cameratoezicht helpt ook bij de vaststelling van de dader

U vraagt zich wellicht af hoe een opsporingsambtenaar te weten komt wie een oude koelkast te vroeg of te laat heeft aangeboden als grofvuil? Soms zijn het buurtgenoten die erover klagen. Maar in sommige gemeenten waar deze praktijken van ongeoorloofd vuilnis op straat zetten de pan uit rijst, is cameratoezicht. De dader is zo eenvoudig vast te stellen. Ook deze kan op een bezoekje van de boa rekenen. De gemeente zal dan wel binnen de privacyregels moeten opereren.

Ondanks de maatregelen blijft het een hardnekkig probleem

Maar ondanks boa’s, camera’s en boetes is en blijft dit zomaar afval deponeren een hardnekkig probleem. In Rotterdam probeert de gemeente de burgers duidelijk te maken dat grof vuil na een belletje kosteloos kan worden opgehaald door de gemeente. In de Maasstad gaan ze behalve voor straffen, ook voor het belonen. Daar zetten ze mensen die het goed doen eens extra in het zonnetje.

‘Vuilcontainer ja, maar niet voor mijn deur’

Volgens dagblad Trouw is een nieuwe trend op het gebied van vuilcontainers, een toenemend aantal rechtszaken bij de Raad van State (RvS) over plaatsing van ondergrondse vuilcontainers. De strekking daarvan is: iedereen gebruikt ze, maar niemand wil ze voor zijn eigen deur. Het probleem zit ‘m in de overlast van alles wat ernaast ligt tot stank. Soms gaat het om inbreuk van de privacy door ‘binnengluurders’ bij mensen die dicht bij die containers wonen.

Soms staat de vuilcontainer te ver voor ouderen

Ook het omgekeerde komt voor: een klacht over vuilcontainers die te ver weg staan van ouderenappartementen, of niet alle vuilsoorten kunnen afhandelen. Mensen willen die dingen dan dichter bij huis geplaatst krijgen. Meldpunt ontvangt een melding van een inwoonster uit de gemeente Albrandswaard: “Begin 2020 begon de gemeente met het vervangen van bovengrondse vuilcontainers door ondergrondse containers te plaatsen op diverse plekken in de gemeente. De wijk waarin ik woon, wordt grotendeels bewoond door oudere mensen, die slecht ter been zijn. En de ondergrondse afvalcontainer is voor velen te ver om te lopen.”

Na veel protest wordt er een enquête gehouden waaruit blijkt dat de meeste mensen graag een bovengrondse container willen hebben in het midden van de wijk. Deze zou op korte termijn geplaatst worden. Dat is nog niet gebeurd. Er blijken namelijk ook veel stemmen te zijn van mensen die wél een ondergrondse container willen. Nu wordt plaatsing van beide soorten containers overwogen. Maar daar is eerst weer een nieuw onderzoek voor nodig. Meldster heeft zo langzamerhand het idee dat ze aan het lijntje wordt gehouden.

Meer dan 230 meter omlopen voor een vuilniszak

Over zulke zaken buigt de RvS zich ook. Dat dat niet altijd tot succes leidt, blijkt uit deze recente rechtszaak. De klagende oudere moet een ommetje blijven maken als hij zijn vuil wil weggooien. Wel een beetje lang: meer dan 230 meter. Maar als de gemeente binnen de regels blijft, dan kan dat soms gebeuren.

(Bron: Trouw, NRC, Gemeentes Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Randmeren, Rijkswaterstaat. Foto: Shutterstock)

Afvalscheiding: wat gooit u waarin? En dit doen ze ermee