Tekort aan seniorenwoningen blijft: doorstroming stokt in de hele woningmarkt
Meldpunt Actueel krijgt regelmatig meldingen over het tekort aan seniorenwoningen. Ouderen willen best verhuizen uit hun grote eengezinswoning om plaats te maken voor een jong gezin, maar dan moet er wel een alternatief zijn. Vooralsnog komt er weinig terecht van de ambitieuze bouwafspraken, zoals vastgelegd in het Programma Wonen en zorg voor ouderen in Nederland (2022). Dat raakt ook de doorstroming op de woningmarkt in zijn geheel.
Maar 4.000 senioren van de 290.000 seniorenwoningen gebouwd
Tot 2030 moeten er volgens het Programma Wonen en zorg voor ouderen 290.000 seniorenwoningen bijkomen. Maar in 2024 zijn er echter slechts 4.000 gebouwd. Dat is amper 1,4 procent van de doelstelling, valt te lezen in een recent rapport van het vastgoedadviesbureau CBRE.
In het rapport zegt CBRE dat de bouw vooral stokt doordat beleid bijna uitsluitend inzet op betaalbare woningen, terwijl de woonwensen van veel ouderen daar niet bij aansluiten. Wat die wensen zijn, daar komen we hieronder nog op terug.
Meldingen van ouderen
Bij Meldpunt Actueel delen verschillende ouderen hun verhaal. Zo zegt meldt Willem uit Ouderkerk aan de Amstel (88) dat hij al sinds 2006 wacht op een passende seniorenwoning. Na eindelijk een toewijzing te hebben gekregen, loopt het proces vast door uitstel en barslechte communicatie. Intussen verslechtert zijn gezondheid.
Wilna uit Wageningen huurt sinds 2019 een seniorenwoning. Zij ziet dat vrijkomende appartementen in haar complex niet meer aan ouderen worden verhuurd, maar aan promovendi aan de Universiteit. Daardoor blijven veel ouderen in te grote huizen wonen.
Dit leidt tot vastgelopen doorstroming op de lokale woningmarkt. CBRE ziet er een landelijke trend in: het laat zien hoe moeilijk het is om te verhuizen naar een geschikte woning, zelfs als ouderen zelf willen doorstromen. Meldpunt Actueel heeft daar de afgelopen jaren regelmatig aandacht aan besteed. De meest recente dateert van 2024.
Onderzoek van Vereniging Eigen Huis
In juni 2022 schuift Cindy Kremer, directeur van Vereniging Eigen Huis (VEH) aan in de uitzending. Uit een groot onderzoek van VEH onder ruim 82.500 huiseigenaren van 55 jaar en ouder blijkt dat 40 procent van de senioren wil verhuizen naar een kleinere, levensloopbestendige woning. Maar in de praktijk is er nauwelijks aanbod.
Kremer zegt dat dit een groot probleem is, omdat het niet louter senioren treft, maar ook de hele woningmarkt raakt. Grote eengezinswoningen komen niet vrij voor jonge gezinnen. VEH roept in de uitzending gemeenten en kabinet op om structureel meer seniorenwoningen te bouwen en de woonwensen van ouderen mee te nemen in hun plannen. Ze wordt op haar wenken bediend: in november van datzelfde jaar gaat het hierboven al aangehaalde Programma Wonen en zorg voor ouderen van start. Maar de resultaten blijven nog achter.
CBRE: landelijke betaalbaarheidseis sluit niet aan bij alle woonwensen
In genoemd rapport van september 2025 van CBRE staat dat de eenzijdige focus op betaalbare seniorenwoningen niet werkt. Het landelijke Programma Wonen en zorg voor ouderen verplicht gemeenten dat twee derde van alle nieuwbouw “betaalbaar” is (sociale huur, middenhuur tot 1.185 euro en koop tot 405.000 euro). Maar meer dan de helft van de ouderen heeft een koopwoning en vermogen opgebouwd. Zij zoeken vaak woningen in het midden- en hogere segment. Voor die groep wordt momenteel nauwelijks gebouwd.
Nederland vergrijst bovendien snel, waar Meldpunt Actueel doorlopend op hamert: er zijn al 1,7 miljoen 75-plussers, in 2030 naar verwachting 2,1 miljoen. Zonder passend aanbod blijven ouderen noodgedwongen in hun huidige huizen wonen. De vraag is: hoe moet er zo ooit iets terecht komen van de gewenste doorstroming op de huizenmarkt?
Regionale verschillen in de vraag naar seniorenwoningen
CBRE laat in zijn rapport zien dat de vraag naar seniorenwoningen per regio sterk verschilt. Dat wordt duidelijk in de vergelijking tussen de steden Leiden en Alkmaar. In Leiden is er veel behoefte aan stedelijke appartementen en woningen ‘met allure’, zoals ze het noemen. Die passen goed bij de relatief vermogende ouderen.
In Alkmaar ligt de vraag juist meer bij hofjes en geclusterde woningen. Zogenaamde knarrenhofjes zijn ook al verschillende malen in uitzendingen van Meldpunt Actueel ter sprake gekomen. Als gemeenten alleen maar sturen op landelijke betaalbaarheidseisen, sluit dat totaal niet aan bij de lokale behoeften.
Een voorbeeld van beleid dat misloopt is Eindhoven. Daar valt 40 procent van de vraag naar seniorenwoningen in het duurdere segment. Maar de gemeente richt zich vooral op betaalbare woningen. Het gevolg is dat ouderen niet verhuizen en de woningmarkt op slot zit.
Wat is nodig?
Volgens (recent) CBRE (en al wat langer VEH) moet de politiek het roer omgooien en niet alleen betaalbare seniorenwoningen bouwen. Maar bouw woningen die passen bij de financiële situatie en wensen van ouderen. Daarom is er per gemeente onderzoek nodig wat lokaal nodig is. CBRE spreekt van ‘vraaggestuurd’ bouwen en maatwerk leveren. Een andere aanbeveling is om op clustering van seniorenwoningen in te zetten. Dit stimuleert namelijk sociaal contact, vermindert eenzaamheid en maakt zorgverlening efficiënter.
Wat de politiek betreft, is er hoop. De woondealregio’s van Nederland gaan passende woningen realiseren voor ouderen, zo meldt de site van het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Met andere woorden: de regio’s gaan werk maken van die beloofde 290.000 nieuwe woningen voor ouderen. “Eerst zien, dan geloven,” zeggen onze melders. Wij blijven dit dossier met hen volgen.
(Bron: CBRE, Programma Wonen en zorg voor ouderen in Nederland, De Telegraaf, archief. Foto: Shutterstock)
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Ja dan zullen we eerst eens andere mensen aan de overheid moeten plaatsen, die niet eerst aan hun eigen zakken vullen denken.
Nee, eerst zal er voorrang gegeven moeten worden aan mensen die in hun leven al (bijna) geleefd hebben en daarin het land opgebouwd en best wel willen verhuizen naar iets kleiners maar voor wie dat, niet mogelijk is, want niet te vinden en wanneer wel dan hebben jongeren daarbij vaak voordeeltjes als ‘starters’ terwijl ouderen niet zelden juist tegen extra blokkades aanlopen zoals leeftijdsdiscriminatie door banken omdat wanneer zij een hypotheek aanvragen, ze een ‘Nee, u bent te oud’ te horen krijgen.
Ik vind de normering sociale middenhuur, €1185,=,niet in verhouding staan met woning met koopprijs tot 405.000,=. Dit is echt wel scheef.
Wij hadden 2 hele mooie grote appartements gebouwen in mijn woonplaats voor 55+ met veel activiteiten, zorg aanwezig, ’n restaurant voor mogelijkheid om er te eten.De laatste jaren worden er allemaal jongeren in geplaats.En dan ook nog jongeren die op het ‘rechte pad’ moeten worden geholpen.En dat gaat in veel gevallen niet goed, het geeft veel overlast (herrie,drank en drugs gebruik) en dat brengt veel angst bij de ouderen die er nog wonen.Er zijn ook al veel ouderen die daar vertrokken zijn. Eens zaten daar honderden tevreden ouderen te wonen,maar daar is niet veel meer van over.
En dan denk ik en vele anderen,waarom?…..Waarom laten ze dit gebeuren om zoiets moois,nu te laten verpauperen en te zorgen dat de oudere mensen daar weg willen,of al weg zijn.Zo jammer!
DAT JA DUS. Het is een GOTSPE!
Een andere reden is van niet verhuizen is, van een ruim huis naar een krap appartementje, met weinig privacy. 1 wc in de badkamer die je moet delen met je bezoek is echt niet fijn. Eén slaapkamer is echt niet fijn. Er staat een nieuw appartementencomplex voor senioren langs de snelweg, raken ze niet kwijt aan de doelgroep. Met juist deze indeling. Wij ouderen willen best verhuizen maar dan wel naar een fatsoenlijk appartement.