Diploma kwijtgeraakt? Dit kunt u doen
Een belangrijk diploma dat voorgoed zoekraakt in huis is al vervelend genoeg. Maar wat als instanties, zoals officiële opleidingen met een wettelijke bewaarplicht, deze bescheiden kwijtraken? Dan bent u dubbel getroffen. Werkgevers vragen bij sollicitatieprocedures nu eenmaal naar diploma’s en soms willen ze echt de bewijzen daarvan zien. Lees hier wat u dan kunt doen.
2 keer slachtoffer van waterschade: diploma ook bij DUO onvindbaar
In 2020 heeft Meldpunt al eens een uitzending gemaakt over zoekgeraakte diploma’s. Diana Loupias vertelt daar dat ze haar in 1999 behaalde MBO-diploma Sociaal Pedagogisch Werk is kwijtgeraakt. Haar diploma is bij waterschade aan haar schuur vernietigd. Haar oude opleiding moet wettelijk de kopie van haar diploma 30 jaar bewaren. Dat staat in de Archiefwet.
Helaas gaan ook de archieven bij een schoolfusie verloren bij een waterschade. Zo is Loupias maar liefst tweemaal slachtoffer van hetzelfde probleem. Ook de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) waar van overheidswege diploma’s digitaal of op papier worden opgeslagen (zie onder) kan haar niet helpen. Naar haar droombaan als kinderleidster kan ze helaas fluiten.
5 jaar later: het probleem blijft
Snel vooruit naar 2025. Brigitte Sowidjojo doet eenzelfde soort melding aan Meldpunt en ze is zeker niet de enige. Ze heeft in 1999 haar diploma doktersassistente behaald in Den Haag. Maar het officiële bewijs is helaas zoek. “Via DUO heb ik geprobeerd een kopie of uittreksel van mijn diploma op te vragen,” zegt ze aan de telefoon. “Ik kreeg als antwoord dat ze die niet meer hebben en (toenmalige opleiding) het Mondriaan is tijdens verhuizingen alles kwijtgeraakt. Dus geen enkele instantie wil en kan mij hierbij helpen, lijkt het wel. Van een andere studie van me, om precies te zijn van mijn bachelor social works uit 2004, hebben ze wel de bewijzen. Maar die ene blijft zoek.”
Deze stappen kunt u nemen bij een verloren diploma
In de uitzending uit 2020 staat Dik van der Wal van DUO aan de Meldpunt-desk. Hij zegt dat er 2 dingen zijn te leren uit de casus van Diana Loupias. Ten eerste is het goed om het origineel van het diploma goed te bewaren. En het tweede wat hem opvalt en waarmee hij zegt blij te zijn is: “Het is goed dat werkgevers naar dat diploma vragen, voor de zekerheid. Want je moet er ook niet aan denken dat mensen zonder een goed diploma bij jou aan het bed staan als verpleegkundige bijvoorbeeld.”
Vervolgens gaat hij in op de 2 mogelijkheden die DUO biedt bij het opvragen van verloren diploma’s. Er is enerzijds het (digitale) diplomaregister met 10 miljoen diploma’s, anderzijds zijn er de oude DUO-archieven met papieren kopieën. Die worden maar liefst 75 jaar bewaard. Opvragen daarvan kost iets meer dan 70 euro.
Om uw zoektocht bij DUO in gang te zetten, moet u gaan naar diplomahulp op de website. Er zijn 1,5 miljoen downloads van diploma’s als PDF-bestand per jaar, aldus Van der Wal. “Dat DUO helemaal niet kan helpen, komt haast nooit voor,” verzekert hij. De vrouw in de uitzending – Diana Loupias – heeft in feite dubbelpech. Zij ziet zich genoodzaakt om haar opleiding voor de tweede keer te gaan doen, als ze tenminste verder wil met haar beoogde carrière.
Alternatief: Verklaring afgelegd examen
Soms kan DUO u wel helpen aan een vervangend document voor uw diploma. U kunt een Verklaring afgelegd examen (VAE) aanvragen voor 72 euro. Op de site staat te lezen: “Een VAE is een document op waardepapier. Het bevat de gegevens van 1 opleiding. Een VAE ziet er niet hetzelfde uit als uw originele diploma en cijferlijst, maar het heeft wel dezelfde waarde.” Brigitte Sowidjojo, de meest recente meldster van een zoekgeraakt diploma vertelt aan Meldpunt dat zij ook hier achter het net vist: “Het VAE kan ook niks voor mij betekenen. Ik vind het allemaal wel raar.”
Nog een alternatief voor verloren diploma: ervaringscertificaat
Als u op geen enkele manier meer aan uw diploma kunt komen omdat deze er simpelweg niet meer is, kunt u via het Kenniscentrum EVC een verzoek doen om uw kennis en vaardigheden te toetsen. Dit kan vrijstellingen opleveren en een zogeheten Ervaringscertificaat. Dat lukt niet ieder persoon. Overigens is er veel discussie momenteel om dergelijke certificaten ook te verstrekken aan mensen die het diploma nooit behaald hebben, maar wél aantoonbare ervaring op een concreet vakgebied hebben. Uiteraard vallen bepaalde beroepen, bijvoorbeeld arts, hierbuiten.
Niet om het verder in te wrijven, maar u kunt u zelf een hoop ellende besparen door uw diploma vanaf de ontvangst goed te bewaren en/of de PDF te downloaden.
(Bron: Archief, DUO, NRC. Foto: Shutterstock)