Registeren Inloggen

Huisartsen schrijven medicijnen langer voor dan richtlijn, patiënten raken verslaafd

In 2022 werden ze door zo’n 1,4 miljoen Nederlands ingenomen: benzodiazepines. Dit zijn slaap- en kalmeringsmiddelen die uitsluitend op recept verkrijgbaar zijn. Maar deze middelen zijn verslavend en kunnen schadelijk zijn voor het lichaam. Toch gaan er ieder jaar miljoenen doseringen bij de apotheek over de toonbank. Hoe kan dit? Meldpunt deed onderzoek onder zowel de gebruikers als de huisartsen, de zorgverleners die de benzo’s voorschrijven.

Leden MAX Opiniepanel gebruiken grif

Meldpunt vroeg het MAX Opiniepanel naar hun gebruik van benzo’s. Een derde van de respondenten geeft aan in de afgelopen 2 jaar benzo’s te hebben geslikt of ze nog steeds te gebruiken. Vooral oxazepam en temazepam zijn populair. De grootste reden om ze te slikken, is vanwege slaapproblemen. Van de gebruikers zegt 15 procent verslaafd te zijn. Zo’n 40 procent van hen wil niet stoppen met de medicatie. Afkicken is erg lastig, blijkt ook uit de antwoorden van het Opiniepanel. Bijna de helft van de verslaafden heeft het wel eens geprobeerd, maar kwam niet van het middel af. Benzo’s zijn uitsluitend op recept verkrijgbaar. Van deze recepten wordt 70 procent uitgeschreven door huisartsen. Meldpunt stuurde daarom ook een vragenlijst naar diverse huisartsen verdeeld over heel Nederland.

Benzodiazepines dagelijks voorgeschreven

Aan het onderzoek deden 81 huisartsen mee. Zo’n 43 procent geeft aan wekelijks benzo’s voor te schrijven, 35 procent doet dit dagelijks. De grootste reden om het voor te schrijven is als overbrugging totdat de patiënt bij de GGZ terecht kan. Opvallend is dat diverse huisartsen aangeven dat zij het voorschrijven omdat hun voorganger daar ooit mee is begonnen en zij de patiënt nu niet meer kunnen laten stoppen. “Onze voorganger heeft de patiënten heel vaak veel en lang benzodiazepines gegeven. Mensen gebruiken het al 20-30 jaar en kunnen echt niet zonder”,  schrijft een huisarts in een open reactie. “Er zijn al patiënten weggegaan omdat wij af wilden bouwen of streng op het gebruik letten.”

Herhaalrecept krijgen is een eitje

Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) schrijft voor dat huisartsen benzo’s maar een paar weken mogen voorschrijven. Toch zegt 60 procent van de respondenten van het MAX Opiniepanel dat het makkelijk is om via de huisarts een herhaalrecept te krijgen. En dat blijkt ook uit ons onderzoek onder de huisartsen. Zo’n 87 procent van de huisartsen geeft aan dat zij het wel eens langer voorschrijven dan deze NHG richtlijn. Als hoofdreden wordt genoemd dat er ook veel patiënten zijn die het middel sporadisch gebruiken en dan is het middel minder verslavend. Opvallend is dat ook hier de wachttijden bij de GGZ genoemd worden (45 procent) als reden om het langer voor te schrijven dan de richtlijn. Daarnaast geeft 44 procent van de huisartsen aan dat zij soms ook geen andere oplossing heeft voor de patiënt. Ook geeft 28 procent van de huisartsen aan dat bij het niet verstrekken van een herhaalrecept de patiënt boos wordt en de huisarts onder druk wordt gezet.

Patiënt wil benzodiazepines niet afbouwen

Bijna alle huisartsen (97 procent) zegt dat zij het afgelopen jaar verslaafde patiënten in hun praktijk hadden of nog steeds hebben. Bijna 70 procent van de huisartsen raadt patiënten bij verslaving actief aan om te stoppen. De rest zegt dat het advies per patiënt verschilt. Ook geven enkele huisartsen aan niet te adviseren om te stoppen. Van de huisartsen die dat wel doen, hoort 60 procent van de ondervraagde huisartsen dat de patiënt dat niet wil. “Patiënten die langdurig benzodiazepinen gebruiken, zien dit zelden als een probleem en ervaren het vooral als gezeur als die huisarts daar weer over begint”, laat een huisarts in een reactie weten. Een andere huisarts geeft aan dat patiënten soms moeilijk te overreden zijn. “Patiënt wil per se en accepteert geen andere oplossing die bij zichzelf ligt”.

Bezint eer ge begint

Niet beginnen met benzo’s is de enige manier om niet verslaafd te raken, tipt een andere huisarts die anoniem wil blijven. “Heel vaak onderschatten patiënten de verslavende werking van deze middelen en overschatten zij zichzelf in hun kracht om het middel alleen in hoge nood of in lage frequentie te blijven gebruiken. Verder zijn wij als huisartsen niet goed in duidelijke grenzen aangeven en nee zeggen.” Dat merkt ook Jan Koops (78), hij gebruikt al 50 jaar kalmeringstabletten. Als meneer Koops belt met de receptenlijn van de huisarts, bestelt hij iedere keer weer probleemloos zijn doosjes lorazepam. En ook Hans Kloosterman (59) krijgt van zijn huisarts lorazepam. Meneer Kloosterman heeft veel last van bijwerkingen en als hij met het gebruik wil stoppen, blijkt dat heel moeilijk te zijn. Uiteindelijk kickt hij zelf, met grote moeite, af. Benieuwd hoe afbouwen in zijn werk gaat? In dit artikel krijgt u uitleg en tips. Gebruikt u andere middelen zoals Droomsap om lekker te kunnen slapen? Ook dit is niet zonder gevaar. In dit artikel leest u de risico’s van het drankje en andere slaap- en kalmeringsmiddelen die bij de drogist verkrijgbaar zijn.

(Foto: MAX)

Verslaafd aan benzo’s? Zo komt u er vanaf

 

Geef een reactie

Reacties (3)

    Niet alleen huisartsen ook specialisten schrijven ongehoord veel medicijnen voor. Ik kreeg 3 dozen oxycodon van urologie. 2 pillen gebruikt en direct de prullenbak in. Dow’n the drain🥺niet zo vreemd dat de zorgpremie stijgt.

      Meestal zit er een bijsluiter bij die rommel, als je die leest weet je waar je aan begint.
      Zit ie er niet bij heb je ‘m zo gevonden op het internet.
      Staat ook in dat je overgebleven medicijnen niet in de prullenbak moet gooien.

    Toen mijn zwager overleden was heb ik geholpen met opruimen ; wat ik daar aantrof aan ONGEBRUIKTE medicijnen en verbandmiddelen is met een pen niet te beschrijven…… het lijkt erwel op of de zorgverzekeringen denken : och als we er niet uitkomen doen we gewoon de premie omhoog !!!
    Ook de heren doktoren zouden toch eerst aan hun patienten moeten vragen of ze nog medichijnen op vooraad hebben alvorens een recept mee te geven !!!