Zijn snijbloemen gevaarlijk voor de gezondheid door pesticiden? Let op deze zaken
Dat pesticiden op groenten en fruit gevaarlijk zijn, spreekt voor zich. Wat dat betreft spreekt de ophef over blauwe bessen boekdelen. Maar hoe zit dat met snijbloemen? Na Valentijnsdag en Moederdag komt het derde grote bloemenmoment eraan, de eindexamens. Kun je een bloemetje nog wel aanraken of eraan ruiken? Dat kan, zolang u maar een beetje uitkijkt.
Kunnen bloemen de gezondheid bedreigen?
Een boeketje op een bijzondere dag verhoogt de feestvreugde aanzienlijk, maar er zit een keerzijde aan. Pesticiden op bloemen kunnen een serieuze bedreiging voor de gezondheid vormen, zo tonen recente onderzoeken aan, 2 van PAN Nederland (Pesticide Action Network Netherlands) in 2022 en 2025 en 1 van Avans Hogeschool, in opdracht van Radar. De bevindingen zijn vergelijkbaar, zij het dat PAN een grotere steekproef hield. Voor de duidelijkheid: het gaat hier om iets anders dan bloemen of planten die van huis uit giftig zijn. Wilt u daar meer over weten? Leest u dan dit artikel.
Onderzoeken naar bestrijdingsmiddelen op snijbloemen
PAN Nederland heeft 12 boeketten onderzocht op resten van bestrijdingsmiddelen. Het ging daarbij om tulpen, rozen en gemengde boeketten. Ze kwamen tot de conclusie dat vooral rozen en gemengde boeketten te veel bestrijdingsmiddelen bevatten om ze echt veilig te kunnen noemen. Een derde van de gevonden middelen is in de EU verboden. Twee derde (67 procent) van de stoffen is schadelijk voor de gezondheid van de kwekers, de mensen die bloemen kopen, en voor de natuur. Het is nog niet duidelijk wat de gevolgen zijn van de combinatie van al deze stoffen samen.
Avans onderzocht 6 boeketten, vond 23 bestrijdingsmiddelen, waarvan 8 verboden. Hun studie toont aan dat bij het snijden en schikken van bloemen microgrammen gif op de huid kunnen achterblijven. Dit kan bij gevoelige mensen tot reacties leiden, waarschuwt biochemicus Jos Brouwers van Avans.
Oorzakelijk verband tussen sterfgeval en pesticiden
In Frankrijk werd in 2022 voor het eerst erkend dat pesticiden een fatale rol kunnen spelen: een kind overleed aan leukemie, veroorzaakt door blootstelling van de moeder — een bloemiste — tijdens haar zwangerschap in 2011. In Europa zijn de regels intussen wel veel strenger geworden en ook siertelers claimen aanmerkelijk groener te zijn geworden. Maar bij geïmporteerde bloemen, bijvoorbeeld uit Afrika of Zuid-Amerika, blijft een zeker risico bestaan. Daarom pleit PAN Nederland voor nultolerantie: élk boeket met verboden middelen zou eigenlijk uit de winkel moeten verdwijnen.
Is handen wassen bij bloemschikken genoeg?
Professor Lode Godderis (KU Leuven) wijst bij de Vlaamse publieke omroep VRT erop dat er een duidelijke relatie is tussen pesticiden en kanker. Er is ook zo’n aantoonbaar verband bij Parkinson, zegt de Parkinson Vereniging. Hoewel consumenten weinig risico lopen als ze bloemen thuis gewoon in een vaas zetten, adviseert hij wél om bloemen buiten het bereik van kinderen en huisdieren te houden en na aanraking goed de handen te wassen. Bepaalde kamerplanten zijn ook giftig voor huisdieren.
Wat zijn de alternatieven?
Berthe Brouwer van Natuur en Milieu raadt op hun website aan om voor biologische bloemen te kiezen. Die zijn herkenbaar aan keurmerken als EU-biologisch of Demeter (voor dierenwelzijn) en vaak te vinden bij biologische pluktuinen. Daar weet je zeker dat er geen bestrijdingsmiddelen zijn gebruikt én verminder je de CO₂-uitstoot doordat deze bloemen niet ingevlogen worden. Gebruik om adressen te vinden de biotuinwijzer, die heel handig van pas komt.
(Bron: AD, Margriet, MAX Vandaag, Floranews, Natuur en Milieu, PAN Nederland, Radar, VRT. Foto: ANP)
NVWA constateert veel overtredingen bij telers van blauwe bessen