40-plussers slecht ingelicht over compensatie bij nieuwe pensioenwet: “Als ik dat geweten had, had ik nog even gewacht met zzp-werk”

“Over de compensatieregeling is mijn pensioenfonds niet duidelijk genoeg geweest”

Over de voor- en nadelen van het nieuwe pensioenstelsel heeft Meldpunt Actueel al meermaals uitzendingen gemaakt. Maar het verhaal over de compensatieregeling voor 40-plussers, die slecht door de pensioenfondsen is gecommuniceerd richting deze doelgroep, is een recent opgedoken probleem.

“Als ik dat geweten had, dan had ik nog een half jaar gewacht met zzp-werk,” is de reactie van Stephany Koelewijn (44), als Meldpunt Actueel haar vertelt dat ze ongeveer 50 euro per maand aan pensioenuitkering misloopt, omdat ze een half jaar te vroeg minder uren in loondienst is gaan werken. “Daar is en was geen informatie over. Hier is mijn pensioenfonds niet duidelijk genoeg geweest.”

Haar pensioenfonds Zorg & Welzijn zegt in een reactie dat dit inderdaad klopt. Ze kan overwegen om zelf nog geld in te leggen in het pensioen. Maar het is Meldpunt Actueel niet duidelijk of ze daarmee een voordeel heeft. Daarvoor moet ze persoonlijk contact opnemen met het fonds.

Zorgen over de informatievoorziening bij de compensatieregeling voor 40-plussers

Pensioenen, het is allemaal zo onduidelijk. Dat merkt MAX Ombudsman Rogier de Haan ook, als hij zich verdiept in de compensatieregeling voor 40-plussers. In september liet de Autoriteit Financiële Markten (AFM) het ook al weten: we maken ons zorgen over de informatievoorziening. En dan gaat het dit keer over één regeling: de compensatieregeling voor 40-plussers. Want pensioendeelnemers van deze leeftijd krijgen een gat in hun pensioenopbouw als hun pensioenfonds onder het nieuwe stelsel gaat vallen. En dit gat wordt gecompenseerd. Maar of u recht hierop hebt? En hoeveel? Daar kunt u als deelnemer net als Stephany Koelewijn naar gissen.

“Sterker nog: je kunt het bijna niet weten,” benadrukt de MAX Ombudsman. De pensioenfondsen die per 1 januari 2026 onder de nieuwe wet gaan vallen, benaderen hun deelnemers pas sinds kort actief over de compensatieregeling. Ik vind dat dat eigenlijk te laat is. Want de beslissing om minder te gaan werken of eerder met pensioen te gaan, heb je natuurlijk al veel eerder genomen. Als je in mei zo’n beslissing hebt genomen, zoals Stephany, kom je er nu pas achter dat je daardoor compensatie misloopt. En het gaat al snel om 10 duizenden euro’s!”

Timing bij een ingrijpende beslissing is essentieel: anders loopt u compensatie mis

Want, wat is hier het geval: bij veel fondsen krijgt u alleen maar gecompenseerd als u nog steeds geld afdraagt aan het fonds op de exacte datum dat uw pensioenfonds onder het nieuwe stelsel gaat vallen. Bent u net daarvóór minder gaan werken, dan krijgt u een lager compensatiebedrag. Als u vóór die datum met vroegpensioen bent gegaan, dan krijgt u zelfs helemaal geen compensatie. Maar gaat u net ná die datum minder werken of met vroegpensioen, dan krijgt u wel de volle mep aan compensatie. Belangrijk om te weten voordat u zo’n beslissing neemt. En niet pas daarna.

Dat brengt ons terug bij Stephany. Ze is in mei dit jaar van 32 uur per week in loondienst naar 16 uur gegaan. De overige uren werkt ze nu als zzp’er. Had ze dit een jaartje later gedaan, dus in 2026, dan zou ze volledige compensatie hebben gekregen: er zou zo’n 10.000 euro in haar pensioenpot worden gestort. Nu krijgt ze 3.400 euro minder. Maar dat is haar destijds niet verteld. Het gevolg hiervan is dat Stephany, als ze met pensioen gaat, naar verwachting 44 euro per maand minder krijgt uitgekeerd. De rest van haar leven.

Wat kunt u nu doen in een vergelijkbare situatie?

Wat kunnen mensen nu doen, die in een vergelijkbare situatie zitten als Stephany? MAX Ombudsman Rogier de Haan zegt hierover het volgende: “Belangrijk om te weten is dat het vaak mogelijk is om vrijwillig deelnemer van het pensioenfonds te blijven. Dat kan aantrekkelijk zijn, omdat je dan recht behoudt op het compensatiebedrag. Je betaalt dan natuurlijk wel premie. Maar je kan samen met het pensioenfonds nagaan of die kosten opwegen tegen het compensatiebedrag dat je daarmee kan binnenhalen.”

“Ook voor Stephany is dit nog mogelijk: bij Zorg & Welzijn kan zij tot 9 maanden na de aanpassing van haar contract om vrijwillige voortzetting van haar volledige pensioen vragen. Goed om te weten is ook dat lang niet alle pensioenfondsen begin volgend jaar overstappen. Ons grootste pensioenfonds bijvoorbeeld, ABP, heeft dit in de planning staan voor 1 januari 2027. Daar zullen ongeveer dezelfde voorwaarden voor compensatie gelden, maar dan exact 1 jaar later. Alle pensioenfondsen moeten uiterlijk 1 januari 2028 zijn overgestapt naar het nieuwe stelsel.”

ABP maakt een opmerkelijke uitzondering in het voordeel van mensen die net werkloos zijn geraakt: heeft u een UWV-uitkering? Dan krijgt u wel gecompenseerd, zij het iets minder.

Tegemoetkoming door pensioenfondsen?

We hebben enkele pensioenfondsen gevraagd of ze mensen die in een vergelijkbare situatie zitten als Stephany, nog tegemoetkomen? Het antwoord kan per pensioenfonds verschillen. Zorg & Welzijn ziet wel dat mensen hier mogelijk in de knel komen te zitten, maar wil over dit soort zaken geen algemene uitspraken doen.

Pensioenfonds Metaal & Techniek is duidelijker: wie maximaal 6 maanden rondom 31 december (3 maanden ervoor en erna) geen baan in de sector heeft, maar wel weer terugkeert, komt alsnog voor compensatie in aanmerking. Op die manier zorgt het fonds ervoor dat werknemers die op de precieze datum van de overgang toevallig geen dienstverband hadden, tóch een compensatie krijgen. En voor alle pensioenfondsen geldt: staat u bij het fonds te boek als arbeidsongeschikt? Dan valt u ook onder de compensatieregels.

(Tekst gaat verder onder deze graphic)

Tips voor wie in loondienst pensioen opbouwt

Voor iedereen die in loondienst pensioen opbouwt, heeft MAX Ombudsman Rogier de Haan de volgende tips:

• Bent u van plan iets in uw werk te veranderen, bijvoorbeeld een andere baan, eerder met pensioen gaan of minder werken, ga dan eerst na of er gevolgen zijn voor uw eventuele compensatie. U kunt dit navragen bij uw werkgever of uw pensioenfonds.
• Uw vroegpensioen net iets later laten ingaan, of het deeltijdwerken één maand uitstellen, kan veel geld opleveren voor uw pensioenpot. U merkt daar niet meteen iets van, want u kan dat geld niet uit uw pensioenpot halen. Maar als u eenmaal met pensioen bent, kan dit uw pensioen de rest van uw leven hoger maken. Weest u daarvan dus goed bewust.
• Let op: het moment waarop pensioenfondsen overgaan naar het nieuwe stelsel, kan per fonds verschillen. Vraag bij uw eigen pensioenfonds na welk moment zij in de planning hebben staan.
• Verandert er voorlopig niets in uw werk, dan hoeft u niets te doen. Komt u in aanmerking voor de compensatie, dan regelt uw pensioenfonds dat. U hoeft zelf niets aan te vragen.

De pensioenfondsen die per 1 januari 2026 onder de nieuwe wet vallen

• PFZW Zorg en Welzijn
• PMT Metaal en Techniek
• Bakkers
• BpfBouw
• Horeca & Catering
• Koopvaardij
• Levensmiddelen
• Oak
• Particuliere Beveiliging
• Rail & OV
• Recreatie
• Schilders
• Schoonmaak
• Slagers
• Stipp 2026
• Woningcorporaties
• Zoetwaren
• Zuivel

De pensioenfondsen die per 1 januari 2027 of op z’n laatst 2028 onder de nieuwe wet vallen

De overige pensioenfondsen zoals:

• PME
• ABP
• PGB
• Detailhandel

Reactie Pensioenfonds Zorg en Welzijn

(Foto: MAX)

Pensioenstelsel 2.0: minder zekerheden, maar misschien meer kansen?